မႏၱေလးတုိင္း မတၱရာၿမိဳ႕နယ္ သေျပသာရြာက ေက်းရြာသူေက်းရြာသားေတြဟာ မိမိပုိင္ဆုိင္ခဲ့တဲ့ ေျမေတြ ျပန္ရရွိေရးအတြက္ သိမ္းဆည္းခံေျမေပၚမွာက ငါးကန္ေတြကုိ ေဖာက္ခ်ၿပီး ၀င္ေရာက္ စုိက္ပ်ဳိးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
မတၱရာၿမိဳ႕နယ္ သေျပသာေက်းရြာသားေတြ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ လယ္ေျမေတြကို ၁၉၉၀-၉၁ ခုႏွစ္က ေဒသအေျခစိုက္ ခမရ ၁၁၆ နဲ႔ ၁၁၉ တပ္ေတြက သိမ္းယူခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ ၃ ႏွစ္ေလာက္အၾကာမွာ အဲဒီေနရာေတြကုိ စံျပငါးေမြးျမဴ ေရးကုမၸဏီကုိ အငွားခ်ၿပီး လုပ္ကုိင္ေစခဲ့ပါတယ္။
မတၱရာၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္သူမ်ား လယ္ေျမျပန္ရေရး ငါးကန္ေဖာက္ခ်ၿပီး ျပန္စိုက္ ေနစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ဟန္၀င္းေအာင္)
ေဒသခံေတာင္သူေတြကလည္း လယ္ယာေျမေတြျပန္ေပးဖို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းခံခဲ့ေပမယ့္ တစုံတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ေမလ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး ငါးကန္ေတြကုိေရေဖာက္ခ်ၿပီး ေပၚလာတဲ့ ေျမေပၚမွာ စပါးေတြ ၀င္ေရာက္ စုိက္ၾကတာလုိ႔ လယ္သမားအေရးလုပ္ရွားသူတဦးက ေျပာပါတယ္။
“ငါးကန္ကုမၸဏီက ဒီလယ္ယာေျမေတြကုိ ေရေတြ သုိေလွာင္ရင္းနဲ႔ လယ္ယာေျမေတြက ေရေအာက္မွာ ျမဳပ္သြားတယ္။ ျမက္စားငါးေတြ ေမြးလုိက္တဲ့အတြက္ စပါးပင္ေတြကုိ ၀င္ၿပီးစားတယ္။ စပါးပင္ေတြ ပ်က္စီးလုိ႔ဆုိၿပီး ၁ ဧကကုိ ၃ ေသာင္းႏႈန္းနဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကးေပးခဲ့တယ္။ စာခ်ဳပ္မွာက်ေတာ့ လယ္ယာေျမလုပ္ပုိင္ခြင့္ ျပန္ၿပီးေတာ့ လႊဲေျပာင္းတယ္ဆုိၿပီး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တာ ရွိတယ္။ သီးႏွံေလ်ာ္ေၾကးေပးၿပီးပုံစံ လုပ္ခဲ့တာ ရွိသလုိ လယ္ယာေျမေတြ ေရေအာက္မွာ တျဖည္းျဖည္း နစ္ျမဳပ္သြားတဲ့ကိစၥက်ေတာ့ ေရေတြကုိ ျပန္မေလွ်ာ့ေပးဘဲ ငါးကန္ေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးလုပ္ခဲ့တာ။ အဲဒါေၾကာင့္ လယ္သမားေတြက ေရေတြကုိ ေဖာက္ထုတ္ၿပီး စပါးေတြ ၀င္ႀကဲၿပီး စုိက္ပ်ဳိးတာ ျဖစ္တယ္။”
လယ္ယာေျမေတြကို ကုိယ္တုိင္ခုတ္ထြင္ၿပီး လုပ္ကုိင္လာခဲ့တဲ့ အသက္ ၇၀ အရြယ္ ဦး၀င္းေမာင္ကလည္း လယ္ေျမအသိမ္းခံရတုန္းက စပ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေခတ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပန္လည္မေတာင္းဆုိရဲဘဲ ခုပြင့္လင္းလာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပန္လည္ေတာင္းဆုိတာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလမွာ စစ္တပ္ကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီးေတာ့ စစ္သားေတြကို ေဘးကထားၿပီးေတာ့ ေတြ႔ရာလူေတြကို ပို္က္ဆံေပးေခၚၿပီးေတာ့ စစ္သားေတြကို စိမ္းေနေအာင္ ခ်ထားၿပီးေတာ့ ကန္ေဘာင္ရုိးႀကီးလုပ္ေနသြားတာ။ ဘဘတို႔ အဲဒီအခ်ိန္အခါမွာ မတားရဲလို႔ မတားခဲ့ဘူး။ အခုအခ်ိန္အခါမွာ တားရဲလာၿပီ၊ ေျပာရဲလာၿပီ ထင္သာျမင္သာလည္း ရွိလာၿပီ ႏိုင္ငံေတာ္ကလည္း ဒီဟာေတြကို ျပန္ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ကုန္ၾကၿပီေလ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဘဘတို႔က လိုခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ့္ပစၥည္းကို ကိုယ္ျပန္ရခ်င္လို႔ပါ။ ဒါေတြကို အခုမွ ဘဘတို႔ကို တရားစဲြမယ္တို႔ ပိုက္နက္က်ဴးလြန္မႈတို႔၊ ပိုင္နက္က်ဴးလြန္မႈကို ေျမစာရင္းဦးစီးေတြကို ေမးခ်င္ပါတယ္။ နံပါတ္ ၁ ဘယ္သူက စက်ဴးလြန္တာလဲ ဒါေတြကို သိဖို႔လိုပါတယ္။”
လယ္သမားေတြ ငါးကန္ေတြေဖာက္ခ်ေနခ်ိန္မွာ ေဒသခံရဲတပ္ဖြဲ႔ အင္အား ၂၀၀ ေလာက္နဲ႔ လာေရာက္တားဆီးခဲ့ေပမယ့္ လယ္သမားေတြက ငါးကန္ေတြေဖာက္ခ်ၿပီး ၀င္ေရာက္စိုက္ပ်ဳိးမႈ ေတြ လုပ္ခဲ့တာလည္းျဖစ္တယ္။
ငါးကန္ေဖာက္ခ်မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လယ္သမား ၆ ဦးကုိ အေရးယူဖို႔ ေမလ ၂ ရက္ေန႔က ဆင့္ေခၚမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္လုိ႔လည္း လယ္သမားအေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ေျပာပါတယ္။